بررسی اثر کلرور کلسیم بر حفظ خصوصیات کیفی ارقام گلابی در سردخانه

در سالهای اخیر توجه بسیاری از محققان به نقش کلسیم در نگهداری و به نعویق انداختن رسیدگی و پیری و کنترل اختلالات فیزیولوژیکی در میوه ها معطوف گردیده است . کلسیم در میوه های دانه دار بخصوص سیب و گلابی کاربرد وسیعی پیدا نموده است و در سیب ، سبب جلوگیری از فرورفتگی تلخ "bitter pit" و در گلابی سبب جلوگیری از لکه چوب پنبه ای "cork spot" و در نتیجه افزایش عمر انباری آنها می شود. در پژوهشهایی که تاکنون در این زمینه انجام پذیرفته است ، اکثرا برای تامین کلسیم از کلرور کلسیم (cacl2) استفاده شده است و کلرور کلسیم به 4 روش مورد استفاده قرار گرفته است : روش محلول پاشی روی درختان قبل از برداشت میوه - روش نفوذ با فشار - روش نفوذ با خلاء - روش غوطه وری. در روش غوطه وری معمولا برای افزایش نفوذ کلسیم به داخل بافت میوه از فعال کننده های جذب سطحی یا سورفکتانت ها یا قوام دهنده ها نظیر کلترول، آرد ذرت ، نشاسته و... استفاده می شود. در این پژوهش دو رقم گلابی قوسی (شکری) و گلابی سبری مورد بررسی قرار گرفته اند. گلابی ها در محل باغ ملک آباد واقع در مشهد به مدت 5 دقیقه در حرارت 20 درجه سانتیگراد در محلولهای کلرور کلسیم غوطه ور گردیدند. تیمارها شامل آب مقطر (شاهد) محلول چهار درصد کلرور کلسیم بدون استفاده از سورفکتانت - محلول چهار درصد کلرور کلسیم همراه با سورفکانت - محلول شش درصد کلرور کلسیم همراه با سورفکتانت از 2/5 درصد آرد ذرت و 1 درصد نشاسته استفاده شد. طرح آماری، آزمایش فاکتوریل دو فاکتوره در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بود. سطوح فاکتور a، ارقام گلابی و سطوح فاکتور b، غلظتهای کلرور کلسیم بود. میوه ها پس از تیمار در هوای آزاد خشک گردیدند و در جعبه های چوبی چیده شدند و در سردخانه صفر تا -1 درجه سانتیگراد و رطوبت 85-90 درصد به مدت شش ماه نگهداری گردیدند. نمونه برداری از میوه ها پس از 45 روز، 90 روز، 135 روز و 180 روز نگهداری در سردخانه انجام شد و هر بار میزان ph، اسیدیته، بریکس ، قند احیاء، ماده خشک ، پکتین، سختی بافت و کلسیم میوه اندازه گیری شد. پس از تجزیه و تحلیل نتایج در هر مرحله نمونه برداری و با توجه به همبستگی هر یک از این صفات با مدت نگهداری در سردخانه و با غلظت کلرور کلسیم مشخص گردید که تیمار میوه ها با کلرور کلسیم اثر معنی داری بر میزان کلسیم و سختی بافت میوه دارد. و بین غلظتهای کلرور کلسیم در محلول و میزان کلسیم و میزان سختی بافت میوه همبستگی مثبت وجود دارد. غوطه ور کردن میوه در محلولهای کلرور کلسیم سبب کاهش بریکس و قند احیاء و افزایش میزان اسیدیته و پکتین در میوه می شود. کلرور کلسیم اثر معنی داری بر میزان ph و ماده خشک میوه ندارد.